یادداشتی بر فیلم The Ghost Writer (رومن پولانسکی)

رومن پولانسکی به سنی رسیده که بعد از تماشای هر کدوم از آثار جدیدش این نگرانی بوجود میاد که نکنه این فیلم آخرین اثرش باشه. چیزی که دربارۀ وودی آلن و اسکورسیزی (آخرین بازماندگان فعال سینمای کلاسیک) هم صدق می کنه.

شاید بهترین ترجمه برای عنوان این فیلم همون چیزی باشه که مجله فیلمی ها براش انتخاب کردن: نویسندۀ پشت پرده. داستان فیلم دربارۀ نویسنده ای هست که استخدام می شه تا کار نگارش زندگینامۀ آدام لانگ (نخست وزیر انگلیس) رو به پایان برسونه. نویسنده ای که قبلاً روی این کتاب کار می کرده به طرز مشکوکی کشته شده و حالا زمان کمی باقیه برای به سرانجام رسوندن کتاب. وقتی نویسنده وارد اتاق کار نویسندۀ قبلی می شه، به مدارک عجیبی دست پیدا می کنه، مدارکی که شاید باعث مرگ مشکوک نویسندۀ قبلی شده...

اسم نویسنده هیچوقت در طول فیلم مشخص نمی شه و هر جا هم اسمش رو می پرسن جواب می ده من Ghost هستم. از طرف دیگه اشاره های مستقیمی وجود داره دربارۀ سیاست های روز انگلیس و آمریکا، جنگ عراق و افغانستان و جنایات جنگی صورت گرفته در این کشورها. چهرۀ آدام لانگ شباهت بسیار زیادی با تونی بلر (نخست وزیر پیشین بریتانیا) داره و وزیر امور خارجۀ آمریکا هم کاملاً شبیه کاندولیزا رایس هست.

نویسنده که در ابتدا تنها بخاطر منافع مالی مسئولیت به اتمام رسوندن کتاب رو برعهده می گیره، به تدریج وارد بازی خطرناکی می شه که چاره ای جز ادامه اش نداره. واقعیت هایی که در مدت زندگی در مقر ساختمان نخست وزیر باهاش روبرو می شه، تاثیر غیرقابل انکار همسر نخست وزیر بر تصمیماتش و تناقضات موجود در رفتار و گفتار نخست وزیر و اطرافیانش، نویسنده رو به جایی می رسونه که هیچ چیز جز افشای حقیقت براش مهم نیست. خصوصاً وقتی متوجه می شه نخست وزیر دربارۀ نحوۀ آشنایی با همسرش و نحوۀ ارتباط با دوستان دانشگاهیش چه حقایقی رو وارونه جلوه داده.

پولانسکی در این فیلم آگاهانه از ساختار مدرن سینمایی فاصله می گیره و فیلم رو به سبک آثار کلاسیک سینما پیش می بره. پرهیز از کات های سریع، نمایش به موقع نماهای POV )نقطه نظر( و افزودن نمای معرف به ابتدا و انتهای هر سکانس، یادآور شاهکارهای تریلر/جنایی هیچکاک هست.

این فیلم، بعد از Shutter Island و Inception، سومین فیلم قابل توجهی هست که تابحال در سال ۲۰۱۰ به نمایش دراومده.

امتیاز: ۸ از ۱۰