یادداشتی بر فیلم Perfume: Story of a Murderer

از سالها پیش کتاب Perfume اثر نویسندۀ معروف آلمانی Patrick Susking توجه فیلمسازان بسیاری را به خود جلب کرده بود اما هیچکس جرات ساخت فیلم بر اساس آن را نداشت. هنگامی که فیلمنامه نوشته شد، آنرا برای کارگردانان بزرگی همچون اسکورسیزی، میلوش فورمن و کوبریک ارسال کردند اما هیچیک حاضر به کارگردانی آن نشدند. حتی کوبریک گفته بود "این کتاب قابل تبدیل به فیلم نیست".

داستان این کتاب دربارۀ پسر جوانی است که بطور ذاتی استعداد خارق العاده ای در شناسایی عطرهای مختلف و ترکیب آنها با هم دارد. هنگامی که وارد صنعت عطرسازی می شود بطور غریزی بوهای مختلف را با هم ترکیب می کند و بهترین عطرهای اروپا را تولید می نماید. او قادر است عطر هر جسم خوشبویی را تهیه کند و تا جایی پیش می رود که می خواهد عطر بدن انسان را نیز استخراج نماید و "عطری جاودانی" بسازد.

نوشتن کتاب دربارۀ مفاهیمی همچون "عطر" کاری است دشوار و به تصویر کشیدن آن دشوارتر. چطور می توان حس استشمام "عطر" را به بیننده منتقل کرد؟

هنگامی که Tom Tykwer کارگردان معروف آلمانی کارگردانی این پروژه را به عهده گرفت هیچکس تصور نمی کرد نتیجه تا این حد رضایتبخش باشد. Tom Tykwer را با فیلم Run Lola Run (۱۹۹۸) می شناسیم، فیلمی که در آن داستان به شیوه ای کاملاً جدید روایت می شد و تدوین عجیبی داشت. پس از آن فیلم Heaven (۲۰۰۲) را ساخت، یک تریلر جنایی با موضوع انتقام. سبک جدید فیلمبرداری و نماهای هوایی خیره کننده و استثنایی این فیلم باعث شهرت جهانی Tykwer گردید. وی یکی از اپیزودهای فیلم Paris, Je T'aime (۲۰۰۶) با نام Faubourg Saint-Denis را نیز کارگردانی کرد.

فیلم با سکانس اعدام ژان به جرم قتل فجیع ده ها زن و دختر آغاز می شود. در حین انتقال ژان از زندان به میدان شهر، با یک فلاش بک طولانی با داستان زندگی وی – از تولد تا امروز – آشنا می شویم: پسری که مادرش او را پس از تولد "دور انداخت" و تنها با یک معجزه زنده ماند... زنده ماند تا جان ده ها انسان بی گناه را بگیرد.

Ben Wishaw در نقش ژان کاملاً موفق است و داستین هافمن حضوری کوتاه اما بسیار موثر دارد. سبک فیلمبرداری – مانند دیگر ساخته های Tykwer – کاملاً متناسب با داستان و فضای فیلم می باشد. موسیقی ساختۀ خود Tykwer است و جالب اینکه سال ها پیش "نیروانا" ترانه ای را با الهام از این کتاب ساخته و خوانده بود (Scentless Apprentice) که تم آن دستمایۀ ساخت برخی قطعات موسیقی فیلم قرار گرفته است.

وجود چنین فیلم هایی نشانگر زنده بودن سینمای اروپاست و اثبات اینکه بدور از زرق و برق سینمای هالیوود هم می توان مخاطب را سرگرم کرد و به تفکر واداشت.