مباحث تئوریک: انتخاب اسم برای فیلم

قصد دارم از این به بعد مباحث تئوریک سینمایی رو هم به وبلاگ پلان های روزانه اضافه کنم و هر بار دربارۀ یکی از مفاهیم سینمایی چند خطی بنویسم. مباحث تئوریک رو با موضوع ساده  انتخاب اسم فیلم شروع می کنم و در پست های بعد دربارۀ دکوپاژ، میزانسن، نمای نقطه نظر، دوربین روی دست، تراولینگ، زوم،...  و کاربرد و مفهوم اونها در فیلم مطالبی خواهم نوشت.

انتخاب اسم برای فیلم در مرحلۀ نوشتن فیلمنامه صورت می گیره، اما زیاد پیش اومده که به دلایل مختلف اسم فیلم در زمان تولید یا حتی پس-تولید تغییر پیدا کرده. برای یک فیلم به چند صورت می شه اسم انتخاب کرد:

۱- بر اساس نام کاراکتر اصلی (لئون، ارین بروکوویچ، مالنا)
۲- نام محل وقوع حوادث فیلم (کازابلانکا، سینما پارادیزو، پارک ژوراسیک)
۳- وسیله یا شیء ارتباط دهنده کاراکترهای فیلم (پیانو، اره، الماس خونین)
۴- موضوع یا مفهوم اصلی داستان (ماتریکس، هوش مصنوعی)
۵- اسامی ابتکاری برای جذب مخاطب (قبل از آنکه شیطان بداند مرده ای)

شاید بعد از دیدن یک فیلم بدون نام اسامی مختلفی به ذهن هر کس خطور کنه، اما مهم اینه که اسم رو بر حسب مفهوم اصلی داستان و ژانر انتخاب بشه. اسم فیلم باید به شکلی صورت بگیره که باعث برانگیخته شدن کنجکاوی مخاطب بشه و در عین حال پیش زمینۀ نادرستی از داستان بوجود نیاره. مثلاً با شنیدن اسم "دزدان دریایی کارائیب: نفرین مروارید سیاه" دقیقاً توقع دیدن فیلمی ماجراجویانه (Adventure) در مخاطب شکل می گیره و با شنیدن اسم "حس ششم" فیلمی ماوراء طبیعی.

گاهی اوقات یک اسم تک کلمه ای مثل 1408 یا Zodiac موثرتر از انتخاب اسامی طولانیه و گاهی برعکس (ایندیانا جونز و مهاجمان صندوقچۀ گمشده).

بعضی اوقات تنها شنیدن نام یک فیلم ما رو به دیدن اون ترغیب می کنه، مثل "سوئینی تاد: آرایشگر شیطان صفت خیابان فلیت" یا "آلیس دیگر اینجا زندگی نمی کند" و گاهی انتخاب نادرست اسم ما رو فراری می ده (مثل فیلم های ایرانی "پابرهنه در بهشت" یا "یک تکه نان").

اسم فیلم اولین چیزیه که از یک اثر هنری به گوش ما می خوره و (ناآگاهانه) باعث شکل گیری احساسات اولیه ای نسبت به اون می شه. بسیاری از کسانی که برای سرگرمی فیلم تماشا می کنن، بدون آگاهی از داستان فیلم یا اسم کارگردان تنها از روی اسم به انتخاب دست می زنن بنابراین باید تا حد ممکن در انتخاب اسم وسواس به خرج داد (قابل توجه اغلب فیلمنامه نویسان و فیلمسازان ایرانی).

--------------

طولانی ترین اسمی که تابحال برای یک فیلم بکار رفته:

Another Demonstration of the Cliff-Guibert Fire Horse Reel, Showing a Young Girl Coming from an Office, Detaching Hose, Running with It 60 Feet, and Playing a Stream, All Inside of 30 Seconds